Là Cựu chiến binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam, sau 48 năm, cựu binh Matthew Keenan (70 tuổi) trở lại Đà Nẵng với vai trò là một người thầy, người cha đặc biệt, để đồng hành, chia sẻ, giúp đỡ và xoa dịu nỗi đau cam.

Những trẻ em NNCĐDC ở Trung tâm luôn thân thiết với Matthew Keenan.
Hằng ngày, ngay đầu giờ sáng tại Trung tâm Bảo trợ NNCĐDC và trẻ em bất hạnh thành phố Đà Nẵng cơ sở 1, 2 (quận Thanh Khê) và cơ sở 3 (huyện Hòa Vang) rộn rã tiếng cười nói, vui đùa của các em NNCĐDC. Ngay lập tức, những đứa trẻ chân bước đi khập khễnh, đứa tay cong khòng, đứa thì miệng méo xệch, lon ton chạy ra cầm tay dắt người đàn ông ngoại quốc vào Trung tâm. Ở đây, chẳng bao giờ bớt huyên náo, nhộn nhịp. Những đứa trẻ với giọng nói ê a, ngọng nghịu, giọng cười khanh khách, vung tay cùng bước đi tập tễnh chạy đón chào người Cha già, cao gầy, nước da trắng hồng, nhăn nheo với mái đầu hói bạc trắng. Đó là Matthew Keenan, một Cựu chiến binh Mỹ, những đứa trẻ ở đây vẫn thân mật, ngọng nghịu gọi: “ông Matthew, ông Matthew”. Thấy vậy, ông liền nhanh nhảu tiến lại, ngồi sụp xuống nền nhà hội trường của Trung tâm, rồi ôm những đứa bé ngơ ngẩn vào lòng mình, vỗ về với nụ cười hiền hậu và thân thiện biết bao.
Sau khi ông Matthew vào giao lưu cùng với các cháu tại Trung tâm, ông đi dạo quanh Trung tâm từ phòng này sang phòng khác để chào hỏi mọi người. Tuy bất đồng ngôn ngữ, nhưng vốn tiếng Anh học lỏm được từ ông Matthew, các cô, thầy và những đứa trẻ da cam nơi đây cũng lí nhí đáp bằng giọng nói trọ trẹ: “ok, ok”, “good, good”, “thank you, thank you”, hoặc bằng những hành động dễ hiểu, rồi nhìn nhau cười hì hì, tỏ vẻ thích thú lắm…

Ông Matthew Keenan giao lưu cùng với các em NNCĐDC ở Trung tâm
Một buổi sáng bắt đầu tiếng còi được ông Matthew thổi, những đứa trẻ náo nức, nhanh nhẹn chạy ra chơi sân để xếp thành một hàng ngang rồi chơi bóng rổ. Ông đã chia ra thành 2 đội chơi với nhau, các em lại giành nhau “trổ tài”, nhưng hết đứa này đến đứa kia lóng ngóng mãi mà không ai đưa được trái bóng vào rổ cả, Ông lại bày từng động tác cho các trẻ thực hiện. Thấy thế ông Matthew cũng thử tài ném quả bóng trúng vào đích, vậy là những đứa trẻ lại vỗ tay phấn khích, vui cười.
Khi rời sân thể thao, ông Matthew cùng các cháu vào lớp học, theo từng phòng, ông đã tận tụy, tỉ mẩn bày cho từng em chơi trò xếp hình, rồi vẽ tranh…, tại một căn phòng làm hương, ông Matthew cũng đến giúp xếp từng bó hương, mang ra phơi nắng cùng các em. Cạnh đó, thấy một số em đang làm đồ lưu niệm, ông Matthew tiến lại và tỉ mỉ giúp một số bé gái đang lóng ngóng xâu các hạt cườm lấp lánh vào sợi dây kẽm, để kết thành bông hoa và hình thành những bình hoa tươi thắm đầy ý nghĩa. Đó là những thành quả của “thầy trò” hình thành nên sản phẩm của mình tạo ra.

Ông Matthew Keenan cùng với các em NNCĐDC làm hương tại Trung tâm
Vừa bày xong em này, nhóm trẻ khác lại chạy đến nũng nịu, níu tay đòi ông Matthew dạy học. Ông Matthew kiên nhẫn cầm tay từng em, tập viết chữ O, chữ A, cứ mỗi lần hoàn thiện được một con chữ nguệch ngoạc, tụi nhỏ lại vỗ tay thích thú, ôm chầm lấy ông Matthew, cười toe toét.
Chúng tôi tâm sự, được ông Matthew chia sẻ; ông là Cựu binh Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam từ năm 1970, năm 2013, ông Matthew Keenan khám bệnh và được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến do nhiễm chất độc da cam khi tham chiến ở Việt Nam. Khi biết mình bị bệnh, ông đã lên mạng tìm hiểu và thật sự sốc khi biết rằng ở Việt Nam, hơn 45 năm sau khi chiến tranh kết thúc, vẫn tiếp tục có những thế hệ bị nhiễm chất độc hóa học. Ông đã chứng kiến cuộc sống khốn khổ của những đứa trẻ bị nhiễm CĐDC ở Việt Nam, khiến ông thấy day dứt và xót xa trong lòng. Hơn ai hết, ông hiểu rõ những mất mát, thiệt thòi, nỗi đau thương mà các em và gia đình đang phải gánh chịu. Đó là nỗi đau da cam. Chính điều đó đã thôi thúc ông lên đường trở lại Việt Nam để làm thiện nguyện, góp phần “xoa dịu nỗi đau da cam”.
Năm 2016 ông Matthew Keenan trở lại Đà Nẵng, được một người bạn là Cựu binh Mỹ đang sống ở Đà Nẵng và kết nối ông với Hội NNCĐDC/dioxin Đà Nẵng. Suốt gần 5 năm qua ông đã gắn bó với Hội NNCĐDC/dioxin Đà Nẵng, Matthew cùng những cô giáo, nhân viên ở Trung tâm Bảo trợ NNCĐDC và trẻ em bất hạnh thành phố chăm sóc, giúp đỡ những đứa trẻ NNCĐDC nơi đây. Ở đây, Matthew lần đầu tiên được tiếp xúc với những trẻ em NNCĐDC, những Cựu chiến binh Việt Nam bị nhiễm CĐDC “Dù bệnh tật, những đứa trẻ luôn vui vẻ, hạnh phúc, chúng truyền cho tôi cảm hứng sống tốt”.
Từ đó, mỗi năm, Matthew đến Việt Nam từ 2-3 đợt, trong mỗi đợt ông ở lại từ 2-3 tháng. Ông cũng tâm sự rằng “Tôi với những đứa trẻ NNCĐDC ở đây không nói chung ngôn ngữ; nhưng tôi tin các em hiểu được sự quan tâm, chia sẻ và chăm sóc của tôi. Bởi, có những yêu thương không cần diễn đạt bằng lời nói, mà từ những hành động, trái tim, đấy lòng mình sẽ thể hiện được. Thật tâm, tôi xem các em như là con đẻ của mình vậy!”.
Trong những năm qua, không chỉ chăm sóc, giúp đỡ những NNCĐDC ở Trung tâm, ông Matthew Keenan còn kêu gọi, vận động và kết nối nhiều cá nhân, tổ chức trong nước và quốc tế như; Úc, Nhật Bản, Mỹ, Canada…, nhất là những Cựu chiến binh Mỹ – vì Hòa Bình để có thêm kinh phí hỗ trợ, giúp đỡ NNCĐDC tại Đà Nẵng, bằng những việc làm thiết thực của ông như; vận động tài trợ mua xe bus 29 chổ để đưa đón các em tại Trung tâm, xây dựng nhà tình thương, làm sân bóng rổ, các ghế đu cho các trẻ ngồi chơi, đồ chơi cho trẻ và các hoạt động khác tại Trung tâm…
Với những việc làm đầy ý nghĩa của ông Matthew Keenan trong thời gian qua đã mang lại niềm vui và tiếng cười cho những đứa trẻ NNCĐDC, đồng thời góp phần vào công tác quan hệ, hợp tác 25 năm giữa Việt Nam – Hoa Kỳ.
Hy vọng rằng, trong thời gian tới với tấm lòng nhân ái đầy tình thương của ông Matthew Keenan sẽ tiếp tục đồng hành cùng Hội NNCĐDC/dioxin thành phố Đà Nẵng, giúp thêm cho những mảnh đời bất hạnh là NNCĐDC có thêm điều kiện, niềm tin và nghị lực trong cuộc sống.

Ông Matthew Keenan cùng với Tổ chức Cựu chiến binh Mỹ vì Hòa bình (VFP) khảo sát nhà và trao bảng tượng trưng xây dựng nhà tình thương cho NNCĐDC ở Đà Nẵng
Trà Thanh Lành – PCT Hội TP. Đà Nẵng